در آزمایش قند خون مقدار قندی به نام گلوکز را در نمونه خون تان اندازه گیری می شود.
آزمایشگاه تخصصی پاتولوژی و تشخیص طبی اطلس انواع آزمایشات از جمله قند خون، غربالگری ژنتیکی، ایمونولوژی را با قابلیت آزمایش در محل در کرمان ارائه می دهد.
چند ساعت قبل از آزمایش قند خون باید ناشتا باشم؟
اگر پزشک به شما گفته است که قبل از آزمایش خون ناشتا باشید، به این معنی است که شما نباید چندین ساعت قبل از آزمایش چیزی بجز آب بخورید یا بنوشید. معمولاً باید 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید، اما دکتر شما دقیقاً به شما می گوید که چه مدت باید ناشتا باشید. در حالی که برای آزمایش خون ناشتا هستید، نباید:
- ادامس جویدن
- سیگار بکشید
- ورزش کنید
قبل از انجام آزمایش‌های خاص، احتمالا از شما درخواست می شود که برای مدت طولانی‌تری الکل ننوشید.
اگر آزمایش خون شما نیاز به ناشتا بودن دارد، معمولاً می توانید آزمایش را صبح زود برنامه ریزی کنید. به این ترتیب، بیشتر زمان روزه داری شما هنگام خواب خواهد بود.
آزمایش قند خون به چند روش انجام می شود؟
آزمایش قند خون می تواند به روش های زیر انجام شود:
- بعد از اینکه حداقل 8 ساعت چیزی نخورده اید (ناشتا)
- در هر زمانی از روز (تصادفی)
- دو ساعت بعد از مصرف کردن مقدار معینی گلوکز (تست تحمل گلوکز خوراکی)
چرا باید قبل از آزمایش خون ناشتا باشم؟
وقتی می خورید و می نوشید، جریان خون شما قند، چربی، پروتئین و سایر مواد مغذی موجود در آن غذاها و نوشیدنی ها را جذب می کند. این می تواند نتایج برخی از آزمایشات خون را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به تشخیص اشتباه شود.
چه نوع آزمایش خون نیاز به ناشتا بودن دارد؟
برخی از نمونه‌های آزمایش خون رایج که معمولاً نیاز به ناشتا بودن دارند عبارتند از:
- آزمایش قند خون (گلوکز). این آزمایش‌ها سطح گلوکز خون را در نمونه‌ای از خون شما اندازه‌گیری می‌کنند. آنها برای کمک به تشخیص و نظارت بر دیابت، پیشگیری از دیابت، و دیابت بارداری (دیابتی که در دوران بارداری شروع می شود) استفاده می شوند. همه آزمایش‌های قند خون نیاز به ناشتا بودن ندارند، بنابراین از پزشک خود بپرسید که آیا برای آزمایش باید ناشتا باشید.
- آزمایشات سطح کلسترول (Cholestrol levels test). این آزمایش ها سطح چربی ها به نام لیپیدها را در جریان خون شما از جمله کلسترول و تری گلیسیرید اندازه گیری می کنند. نتایج آزمایش به نشان دادن خطر ابتلا به بیماری قلبی کمک می کند.
- پانل متابولیک پایه (BMP). این گروهی از آزمایشات است که چندین ماده شیمیایی طبیعی در خون شما را اندازه گیری می کند. نتایج به ارائه‌دهنده اطلاعاتی در مورد چگونگی عملکرد اندام‌های شما از جمله قلب، کلیه‌ها و کبد می‌دهد.
- سایر انواع آزمایش ها ممکن است نیاز به ناشتا بودن داشته باشند، بنابراین همیشه از ارائه دهنده خود بپرسید که آیا مطمئن نیستید که آیا باید قبل از آزمایش روزه بگیرید یا خیر.
آیا می توانم در هنگام ناشتایی چیزی غیر از آب بنوشم؟
خیر. آبمیوه، قهوه، نوشابه و سایر نوشیدنی ها می توانند وارد جریان خون شما شوند و بر نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارند. اما می توانید آب بنوشید. به گفته بعضی از پزشکان نوشیدن آب قبل از آزمایش خون خوب است. این کمک می کند تا مایع بیشتری در رگ های شما باقی بماند، که می تواند گرفتن نمونه خون را آسان تر کند.
آیا می توانم در طول ناشتایی به مصرف دارو ادامه دهم؟
از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف داروهای معمولی و/یا داروهای بدون نسخه مشکلی ندارد. اما مصرف داروهای خود را متوقف نکنید، مگر اینکه آزمایش گیرنده به شما بگوید قطع کنید.
به پزشک خود در مورد ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید نیز اطلاع دهید. به این ترتیب مطمئن خواهید بود که از مصرف هر چیزی که می تواند بر نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارد اجتناب کنید.
اگر اشتباه کنم و در طول ناشتایی چیزی غیر از آب بخورم یا بنوشم چه؟
اگر قبل از آزمایش می خورید یا می نوشید، به آزمایش گیرنده خود بگویید. ممکن است لازم باشد آزمایش را برای زمان دیگری موکول کنید، زمانی که بتوانید نشتا بمانید تا مطمئن شوید نتایج دقیق دریافت می کنید.
چه زمانی می توانم دوباره به طور عادی بخورم و بنوشم؟
به محض اتمام آزمایش، می توانید غذا بخورید. ممکن است بخواهید یک میان وعده با خود بیاورید تا بتوانید بلافاصله غذا بخورید.
آیا قبل از آزمایش خون چیز دیگری در مورد ناشتا بودن باید بدانم؟
اگر نمی دانید که آیا باید برای آزمایش خون خود ناشتا باشید، حداقل یک روز قبل از آزمایش از پزشک خود بپرسید تا زمان کافی برای ناشتا ماندن داشته باشید.
اگر قبل از آزمایش ناشتا باشید در حالی که نیازی به آن ندارید، ممکن است نتایج شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل مهم است که مطمئن شوید که آیا نیاز به ناشتایی دارید یا خیر.
همیشه هر سوالی در مورد نحوه آماده شدن برای آزمایش دارید از نمونه گیر خود بپرسید. انجام اقدامات صحیح قبل از آزمایش خون به اطمینان از دقیق بودن نتایج شما کمک می کند.
آزمایش قند خون در چه صورتی تجویز می شود؟
آزمایش قند خون می تواند در صورت داشتن نشانه های زیر تجویز شود:
- افزایش تعداد دفعات نیاز به ادرار کردن(تکرر ادرار)
- اخیراً وزن زیادی اضافه کرده باشید
- تاری دید
- ایجاد تغییرات در نحوه صحبت یا رفتار های عادی
- غش کردن
- تشنج (برای اولین بار)
- بی هوشی یا کما
- غربالگری دیابت
آزمایش قند خون همچنین برای نظارت بر افرادی که قبلاً دیابت داشته اند مورد استفاده قرار می گیرد.
گلوکوز چیست؟
منبع اصلی انرژی برای اکثر سلول های بدن گلوکز است به خصوص سلول های مغز. گلوکز یک بلوک ساختمانی برای کربوهیدرات ها است. کربوهیدرات ها به وفور در میوه ها، غلات، نان، ماکارونی و برنج وجود دارند. در بدن انسان کربوهیدرات ها به سرعت به گلوکز تبدیل می شوندو باعث افزایش گلوکز خون شما می شود.
هورمون انسولین در بدن ساخته می شود و این انسولین ساخته شده به کنترل سطح گلوکوز خون کمک می کند.
علائم دیابت چیست؟
در صورت مبتلا بودن به قند خون بالا در مراحل اولیه ممکن است علائمی رویت نشود. یکی از رایج ترین آزمایشاتی که برای غربالگری دیابت از 35 سالگی شروع می شود آزمایش قند خون ناشتا است. اگر هیچ فاکتور خطر دیگری برای دیابت در شما وجود ندارد، بهتر است هر 3 سال یک بار تست دهید(اگر وزن شما در حال افزایش باشد، بیشتر اوقات ).
در صورت داشتن اضافه وزن و علائم خطر زیر، از پزشک خود جهت انجام آزمایش در سنین پایین ترمشورت بگیرید:
- در آزمایش قبلیتان سطح قند خونتان بالا باشد
- فشار خون 90/140 میلی‌متر جیوه یا بالاتر، یا سطح کلسترول ناسالم
- سابقه بیماری قلبی
- عضو یک گروه قومی پرخطر هستید
- خانمی که قبلاً دیابت بارداری تشخیص داده شده بود
- مبتلا به تخمدان پلی کیستیک هستید ( تخمدان پلی کیستیک: بهم ریختن تعادل هورمون های جنسی زنانه)
- بستگان نزدیک مبتلا به دیابت (مانند والدین، برادر یا خواهر)
- فعالیت بدنی ندارید
کودکان 10 ساله به بالا که دارای اضافه وزن هستند و حداقل دو مورد از عوامل خطر ذکر شده در بالا را دارند، باید هر 3 سال یک بار برای دیابت نوع 2 آزمایش شوند، حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشند.
تفسیر آزمایش قند خون:
نتایج عادی
اگر آزمایش قند خون ناشتا انجام داده اید، سطح بین 70 تا 100 میلی گرم در دسی لیتر (9/3 تا 6/5 میلی مول در لیتر) طبیعی در نظر گرفته می شود.
اگر آزمایش تصادفی قند خون انجام دادید، نتیجه طبیعی بستگی به آخرین زمان مصرف شما دارد. بیشتر اوقات، سطح گلوکز خون 125 میلی گرم در دسی لیتر (6.9 میلی مول در لیتر) یا کمتر خواهد بود.
در مثال های بالا اندازه‌گیری‌های مرسوم برای نتایج این آزمایش‌ها را نشان می‌دهند. نوع اندازه گیری و استفاده از نمونه های مختلف بستگی به نوع ازمایشگاه دارد. در رابطه با معنای آزمایش خود و تفسیر ان با پزشک خود مشورت کنید.
قند خون اندازه‌گیری شده با آزمایش خون از ورید، دقیق‌تر از قند خون اندازه‌گیری شده از انگشت انگشت با دستگاه قند خون یا قند خون اندازه‌گیری شده توسط دستگاه نظارت مداوم قند در نظر گرفته می‌شود.
نتایج غیرعادی به چه معناست
اگر آزمایش قند خون ناشتا انجام دادید:
سطح 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر (5.6 تا 6.9 میلی مول در لیتر) به این معنی است که گلوکز ناشتا، یک نوع پیش دیابت، مختل شده اید. در این صورت به دیابت نوع 2 افزایش می یابد و باید با پزشک خود مشورت کنید.
میزان 126 میلی گرم در دسی لیتر (7 میلی مول در لیتر) یا بالاتر میتواند به این معنی باشد که شما دیابت دارید.
اگر آزمایش قند خون تصادفی انجام دادید:
میزان 200 میلی گرم در دسی لیتر (11 میلی مول در لیتر) یا بالاتر از آن اغلب به معنای مبتلا بودن به دیابت است.
ارائه دهنده شما بسته به نتیجه آزمایش تصادفی قند خون شما، آزمایش قند خون ناشتا، آزمایش A1C یا تست تحمل گلوکز را سفارش می دهد.
در فردی که دیابت دارد، یک نتیجه غیر طبیعی در آزمایش تصادفی قند خون ممکن است به این معنی باشد که دیابت به خوبی کنترل نشده است. اگر دیابت دارید، با پزشک خود در مورد اهداف قند خون خود صحبت کنید.
چه عوامل پزشکی باعث افزایش سطح گلوکز خون بیش از حد طبیعی می شود؟
- پرکاری غده تیروئید
- سرطان پانکراس
- تورم و التهاب پانکراس (پانکراتیت)
- استرسی که حاصل ضربه، سکته مغزی، حمله قلبی یا جراحی است
- تومورهای نادر، از جمله فئوکروموسیتوم، آکرومگالی، سندرم کوشینگ یا گلوکاگو
